Former
Senator Jamby Madrigal Kalye Escalera Interview April 9, 2013/ 8 to 9am. DZRB
738 Khz/ Radyo ng Bayan
KE: Senadora
Jamby Madrigal good morning po!
JM:
Magandang umaga Marlo at magandang umaga sa inyong lahat!
KE: Opo!
kaya medyo naiisip namin na istorbohin ang inyong umaga ayon sa ating
ginugunita ngayon na Araw ng Kagitingan. Sa amin pong pagsasaliksik ang inyo
pong lolo na si Jose Abad Santos ay talagang nagkaroon ng matinding partisipasyon
dito sa bahagi ng ating kasysayan. Maari po bang ikuwento niyo kung ano ang
naging kontribusyon ng inyong lolo na si Jose Abad Santos dito sa kalayaan na
tinatamasa ngayon?
JM: Kung
titignan niyo yung ating isang libo na
pera nandun siya bilang isang hero at martyr ng second world war. Itong araw ng
kagitingan ay ipnagdiriwang ang mga kagitingan na namatay nung pangalawang digmaan
second world war. Si Jose Abad Santos siya yung chief justice nung second world
war at iniwan sa kanya ni Presidente Quezon yung pamamahala ng ating gobyerno. Hinuli
siya ng mga hapon dahil siya yung pinakamataas na opisyal nung panahon na yun
at imbes na makipag-collaborate sa mga hapon at puwede siyang maging puppet
president ng mga hapon pinili niyang mamatay. Kaya nung nahuli siya umiiyak
yung tito ko na kasama niya kasi alam niya na pinili ng lolo ko na mamatay para
sa bayan. At sabi niya anak huwag kang umiyak napakalaking pagkakataon ‘do not
cry my son it is a rare opportunity’ na mabigyan ng chance to die for our
country yan ang exact words niya ng mabigyan ng pagkakataon napakalaking
karangalan nitong mabigyan ng pagkakataon na mamatay para sa bansa.
KE: Kung
kayo po ay meron pang mga karagdagang impormasyon ano po ba yung kanyang
binabanggit pa na oportunidad na yung nabanggit niya bago tuluyan siyang bawian
na ng buhay?
JM: Ayaw
niya kasing manumpa sa mga hapon alam mo pati yung mga hapon nung nabaril na
siya hindi nakita yung katawan niya sa Lanao del Sur. Sabi mismo nung heneral
pagkatapos binaril ang aking lolo na hindi siya tumanggap ng blindfold at
hinarap niya yung pagkabaril sa kanya at hindi siya tumakbo. At sabi niya sa
tito ko your father died a glorious death kaya pati sila parang kahit kailangan
nila siyang patayin sila din ay humanga sa kanya. Kasi talagang kalmado hindi
nag-alanganin ang lolo ko na harapin yung firing squad at ibigay ang kanyang
buhay para sa bayan.
KE: Dito po
naman sa ating kasaysayan medyo curious lang ako bakit parang dito ho sa mga
nakatala ngayon sa mga records ay mas marami pa itong mga pangyayaring noong
panahon ng kastila ang naitala. At itong tipo ng mga bayani nitong World War 2
gaya ng inyong lolo kung sino na lang ang makaalala buti nga minsan may
nakakaalala pa at nasa kalendaryo pa rin itong araw ng kagitingan. Ano ho kaya
ang dahilan at parang mas prominente ang panahon ng kastila kumpara sa mga Pilipino
na naghirap nung panahon ng hapon?
JM: Alam
niyo po ito sa historical facts ang mga amerikano kasi nung dumating sila dito
talagang nilabanan nila yung kastila prinomote nila talaga yung ating mga
bayani na lumaban sa kastila. Pero sa Pampanga yung b-day ng lolo ko nung Feb.
19 at May 3 or May 4 yung kanyang pagkamatay sine-celebrate kasi siya ay isang
kampampangan galing kasi ang pamilya niya
sa San Fernando. Si Presidente Erap alam ko gumawa ng executive order na
May 4 yung kanyang pagkamatay na isang holiday. Siguro depende yan sa kada administrasyon
na kung ipagdiriwang sa akin yan ang sinabi sa akin ng mga historian dahil ang
mga amerikano ay masyadong nilagay nila yung o na highlight itong pagsupil nila
sa kastila at hindi na na-highlight. Kung titignan mo ang daming namatay sa
Bataan kagaya nung lolo ko binigay yung buhay niya at siya ang pinakamataas na
opisyal nung umalis si President Quezon. Dapat na ipagdiriwang dahil kasi yung
taong pinapatay na hindi niya alam at na naging hero at martyr at sa akin yung
pagkabayani ng lolo ko siya ay pumiling mamatay kagaya ni Jose Rizal. Yun yung parang mas
mahalaga na makikita mo na nanindigan yung tao na piliin mong mamatay imbes na
ikumpormiso yung bayan mo. Para sa akin sana
nga itong mga World War 2 hero ay talagang mabigyan din ng kanilang sapat na
pagkilala. Kasi alam ko nung maliit pa ako pumupunta kami sa Malacanang at
binibigyan ng pugay ng mga Presidente si Jose Abad Santos diyan. Lahat ng mga
bayani meron silang yung kalahating estatwa diyan sa hero’s hall binibigyan
pugay nila taon-taon. Pagkatapos dumating yun panahon ni Marcos at martial law
hindi na po naituloy yung pagpupugay.
KE: Pero naisip
ko lang din kayo ho ba ay naniniwala dito sa mga makabagong panahon kung saan
tayo ay kabilang mayroon pa kayang mga susunod na Jose Abad Santos na
magbu-buwis ng buhay para lamang ipaglaban o hindi ibenta sa ibang mga
naghaharing uri itong mga kapakanan ng mga Pilipino?
JM: Kung
makikita niyo yung pinaka-recent si Ninoy Aquino umuwi alam niyo na nanganib
yung buhay niya at nabaril nga siya nung panahon ni Marcos. Alam ko merong mga
estudyante na siguro nawawala yung force disappearance ang mga bayani kasi ang
ginagawa kung ang mga panahon ay nanganganib. Ngayon meron tayong relative
peace dahil sa magandang pamamalakad pero nung panahon ni Presidente Macapagal
meron din siguro yung mga tumututol sa kanila yung pamahalaan na ayaw bumigay
na nannganganib ang buhay.
KE: Kumbaga
yung ayaw makisama sa hindi tamang patakaran ay nakakatanggap din ng
pagbabanta. Ang inyo pong lolo na si G. Jose Abad Santos ay kilala sa larangan
ng pulitika ay kayo din po ay gumagawa ng pangalan bilang former senator. At
ngayon ay tumatakbo pa sa same position ano po ang katangian ng inyong lolo na
namana at nais pong tularan sa kanya sa mundo ng politics?
JM: Ang lolo
ko kasi never siyang tumakbo para sa pulitika in the sense na appointed siya ng
Sec. of Justice o Chief Justice ni President Quezon. Siguro ang nakuha ko sa
kanya bagamat ako ay running for public office yung paninindigan hindi natin
ikokompromiso ang taong bayan para lang
sa sarili yan ay natutunan ko sa nanay ko never kung na-meet yung Jose Abad
Santos namatay siya 1942 matagal pa akong ipinanganak bago siya mamatay. Pero
sa tinuro ng aking nanay yung kanyang mga anak na manindigan para sa prinsipyo
at huwag ipagbili ang taong bayan para lang sa kabutihan ng sarili. Yan siguro
ang sinasabi nila na you ay misunderstood maski hindi maintindihan ng taong
bayan yan kagaya nung panahon ni GMA nilabanan ko siya maski ako ay binabatikos
hindi ako bumigay ni isang beses hindi ko ipinagpalit ang kabutihan ng taong
bayan para lang mapasarap ang buhay. Siguro yan ang po ang natutunan ko sa lolo
ko yung paninindigan at yung katapangan at siya ay matapang na tao na lumaban
maski mag-isang tao malaking tao ang kalaban mo hindi ka bibigay.
KE: Istrikto ho ba ang inyong lolo na si G. Jose
Abad Santos paano siya nagdidisiplina sa inyo?
JM: Hindi ko
na siya nakilala dahil siya nga po ay pinatay ng hapon pero bilang chief
justice at sec. of justice nung panahon nun. Marami daw noon sa eskuwelahan na
nagpapatulong talagang pinagbawalan niyang makipag-usap maski kanino.
KE: Kumbaga
tumutulay gamit ang nanay at tsaka mga tiyuhin at tiyahin niyo?
JM: Talagang
pinagbawalang makipag-usap sa mga taong asking for favor hinding-hindi yun
maalis. Istrikto daw siya kasi yung pagkain nila kasi kapampangan sila simpleng
pagkain lang ayaw niya yung maraming ulam sa mesa at ayaw rin niya yung
usong-uso yung mag-manicure ng pulang kuko nagalit daw talaga siya sa tita ko
pinagbawalan yun.
KE: Konserbatibo
si G. Jose Abad Santos baka meron pa ho kayong mga gustong ipahabol na mga
mensahe senadora meron pa ho tayong pagkakataon?
JM: Salamat
sa pagkakataon na ito kasi yung kagitingan yung mga bayani ng ating bayan ay
talaga dapat nagsisilbi at role model sa kabataan. Magandang oportunidad yung
ibinigay niyo sa akin na ma-explain yung buhay niya kasi nung araw hanggang sa
mga 1960’s talagang kilalang-kilala si Jose Abad Santos. Pero nung panahon nga
ni Marcos medyo nawala na yung pagpupugay sa ating mga national hero sana muli
alam ko nag-discuss din kami ni Armin Luistro na mabigyan muli ng pagkakataon
ang mga mag-aaral na malaman talaga yung mga buhay ng ating mga national hero.
At dapat ito ay magsilbing bilang role model kasi ito ay nagbibigay ng character
nagpapalakas ng paninindigan at nagbibigay din ng mga istorya na karapat-dapat
na malaman nila.
KE: Alright!
maraming salamat po at magandang umaga at mabuhay kayo senadora Jamby Madrigal.
